بهروز سپیدنامه*
چهارشنبه 13 اردیبهشت 1402 ساعت 17، سالن اجتماعات ادارۀ کل فرهنگ و ارشاد اسلامی ایلام، مراسم تودیع و نکوداشت بازنشستگی حاج محمدعلی قاسمی مدیر حوزۀ هنری. 
برای اولین بار، به دقت او را نگاه کردم. سیاهی‌های مویش به سپیدی رفته بود اما هنوز آن صمیمیت و آرامش در چهره‌اش موج می‌زد. با خود گفتم: چقدر سعادت می‌خواهد که انسان بر عهدی که با خدای خویش بسته است همچنان استوار بماند.
«حاج محمدعلی قاسمی» یکی از دوستان قدیمی و صمیمی بنده است که همواره در صراط جوانمردی، پایمردانه حرکت کرده است. او تقوا و دانش را در طریقت، به توکل پیوند زده و تحمل در دشواری‌ها را سرلوحۀ امور خویش قرار داده است.
در طول سالیان دور و دراز برادری و دوستی که با او داشته و خواهم داشت، وجود نازنین‌اش را عاری از هرگونه رنگ و ریا دیدم. او برای حل مشکلات افراد آشنا و غریب، از جان مایه گذاشته و هیچگاه، صدقات و کارهای نیکی که انجام می‌داد، با منت و آزار باطل نساخت.
آزادگی و صراحت لهجه از دیگر ویژگی‌های اوست. صفتی که باب میل برخی از مدیران متملق و مجیزگو نیست. مدیران ریاکاری که صداقت و صراحت‌اش را برنتافته و به سرکشی و گستاخی تعبیر نمودند. آری، محمدعلی قاسمی فردی سرکش بود. اما متمرد از نفس اماره که برخی از آقایان تخته بند آنند و با تکیه بر ساعت شماطه‌دار خویش به انکار خورشید حاج محمد قاسمی برخاستند.
او در طول دورۀ مدیریتی‌اش، بر اساس لزوم مالایلزمی که به آن اعتقاد داشت، یک ریال حق مأموریت و اضافه‌کار به خود اختصاص نداد و ذره‌ای از سفرۀ حوزۀ هنری را نخورد و نیاشامید تا دامنش از تعلقات آزاد و زبانش برای گفتن حق تیز باشد.
شخصیت دوست داشتنی و آیینه‌وار حاج محمدعلی، جاذبه‌ای داشت که تمامی هنرمندان صاحب نام استان را دور خود جمع نمود تا به حوزۀ هنری ایلام اعتبار بخشند. وی با بهره‌گیری از توان بالای اهالی فرهنگ و هنر، گام‌های بسیار بلندی در جهت شناسایی و شکوفایی استعدادهای جوان و انباشت و نسل‌سازی فرهنگی و هنری در استان ایلام برداشت.
محمدعلی قاسمی در بسیاری از اقدامات، جزء اولین‌ها و بهترین‌ها در میدان فرهنگ و هنر به شمار می‌رود. نهضت انتشار سروده‌های شاعران و تألیفات نویسندگان و پژوهشگران ایلامی، انتشار مدخل‌هایی از دانشنامه ایلام از آن جمله‌اند. جریان نظام‌مند تجلیل از اهالی فرهنگ و هنر استان، جزء افتخارات مدیریتی اوست.
توجه ویژه به زبان و ادبیات بومی که به تولید گونه‌های ماندگاری از شعر و داستان کردی، لُری و لکی منجر شد از دیگر اقدامات ستوده‌ای است که انجام داده است. شرح بی‌نهایت برگزاری کلاس‌های متعدد آموزشی، کارگاه‌های متنوع فرهنگی و هنری، نمایشگاه های فراوان و... امکانات بسیار محدود، حرفی از آن هزاران است که در عبارت آمده است.
و اما سازۀ شکوهمند «برج هنر» که در نوع خود جزء سازه‌های بی‌نظیر ملی است، با همت او کلنگ خورد و در دوران او مراحل تکمیلی ساخت را طی نمود. دوستان شاهدند که او برای جذب اعتبار جهت تکمیل این سازه، چه خون دل‌هایی خورد و چه مجاهدت‌هایی کرد.
مدیریت تلفیقی قاسمی متکی بر باورمندی به استقلال کاری حوزۀ هنری و تعامل و همکاری با سایر ادارات و نهادهای فرهنگی و هنری بود. حوزۀ هنری استان ایلام در زمان مدیریت او زیر چتر حمایت و قیومیت هیچ نهاد و اداره‌ای قرار نگرفت.
محمدعلی قاسمی جزء اولین روزنامه‌نگاران ایلام است، او شاعری توانا و نویسنده‌ای چیره دست است و از او آثار متعددی در حوزه شعر، رمان و پژوهش، منتشر شده است. تاریخ شفاهی در ایلام با نام حاج محمدعلی قاسمی آغاز می‌شود.
محمدعلی قاسمی مانند منظرۀ شکوهمندی است که باید از آن فاصله گرفت تا عظمت آن در قاب چشمان بینندگان جای گیرد. باید زمان بگذرد که بدانیم چه نادره گوهری از عرصۀ مدیریت فرهنگی کنار رفته است.
ضمن ارج نهادن به تلاش‌ها و اقدامات ارزنده و ستودنی مدیران پیشین حوزۀ هنری ایلام آقایان عبدالله فرخنده و محمد کرم‌اللهی، برای حاج محمدعلی قاسمی که با نام نیک و عاقبت به خیری مدیریت را واگذار نمود آرزوی هر آن چه خیر است دارم و برای آقای سعید خیراللهی که از هنرمندان شناخته شدۀ این دیار است موفقیت و سربلندی را آرزومندم.
*جامعه شناس و استاد دانشگاه