دوست داشت که به دوران دبیرستان برگردد تا این بار به جای دندانپزشکی، عشق دوران کودکی‌اش یعنی خلبانی را انتخاب کند. طبق گفته‌هایش علاقه چندانی به دندانپزشکی ندارد ولی چه شد که دکتر محسن رستمی به دندانپزشکی روی آورد را می‌توان از مصاحبه‌اش با سایت فریاد فهمید.

چرا رشته دندانپزشکی را انتخاب کردید؟
در دوران دانش‌آموزی ما مثل الآن اطلاعات زیادی از تحصیل نداشتیم، سال سوم دبیرستان بودم که فهمیدم چیزی به اسم کنکور وجود دارد و تا قبل از آن فقط درس می‌خواندیم، سال سوم بودم که ناظم مدرسه سر کلاس آمد و برای ما درباره کنکور توضیح داد. من فکر می‌کردم دیپلم که بگیرم می‌روم و یک رشته را انتخاب می‌کنم اما با کنکور که آشنا شدم در دانشگاه اصفهان قبول شدم و رشته دندانپزشکی را انتخاب کردم اما نکته بسیار جالب اینجاست که من از دوران کودکی از دندانپزشکی متنفر بودم و حتی چند باری که در دوران کودکی به دندانپزشکی مراجعه کردم تنفرم از دندانپزشکی نیز بیشتر شد و فکر این را که خودم دندانپزشک شوم نداشتم و در حال حاضر هم علاقه زیادی به دندانپزشکی ندارم و اگر به دوران دبیرستان برگردم رشته تجربی را انتخاب نمی‌کنم، من عاشق خلبانی بودم و هستم و اگر وقت کنم حتماً به کلاس‌های آموزش خلبانی می‌روم و حتی سایت‌ها‌ی مربوط به خلبانی و فضانوردی را پیگیری می‌کنم.

آغاز فعالیت شما در بخش خصوصی چه زمانی بود؟
سال 78 مطبم را فعال کردم، البته قبل از آن در دانشگاه، مریض را به کمک استاد ویزیت می‌کردیم ولی در مطب وقتی بیمار آمد و من تزریق داروی بی‌حسی کردم منتظر بودم که یک نفر بیاید و نظر بدهد. همان اوایلی که مطب را دایر کردم ماده بی حسی کارپول کمیاب شد و با کمک مافیای پزشکی که هم اکنون نیز در ایران فعال است احتکار شد و قیمتش نیز چند برابر و در درمانگاه‌های دولتی نایاب شد. من هم در مطب با اعلام اینکه داروی بی حسی نداریم تقریباً بیکار شدم و حتی بیمار داشتیم که از شدت درد دندان به ما مراجعه می‌کرد که بدون داروی بی حسی دندانش را بکشیم. بعد از 4 ماه دولت وارد عمل شد و داروی بی حسی وارد کرد. البته می‌توان در مافیای دارو اثرات ژن خوب را پیدا کرد که همین ژن خوب در عالم پزشکی خیلی تاثیرگذار است به عنوان مثال نفر اول بورد تخصصی را که باید در دانشگاه شهری مثل تهران مشغول به کار شود به ایلام فرستادند و یکی از همین ژن‌های خوب که حتی بورد هم ندارد در دانشگاه تهران مشغول به کار می‌شود!

گمان مردم این است که دندان‌های شیری به دلیل ریزش در سن کم از اهمیت چندانی برخوردار نیست، چرا سلامتی و حفظ دندان‌های شیری مهم است؟
دندان‌های شیری جزو شگفتی‌های خلقت است، فلسفه آن هم این است که انسان در سن نونهالی فک کوچکی دارد و تا 18 سالگی رشد می‌کند. اگر ما دندان‌های دائمی را از اول داشتیم چند اتفاق می‌افتاد، اول اینکه شانس پوسیدگی بیشتر می‌شد چون کودک چیزی به اسم بهداشت دندان نمی‌داند، دوم اینکه اگر اینها خراب شدند بیفتند و بعد هم دندان دائمی جای آنها را بگیرد و حفظ فضا کنند. دندان‌های شیری جا را برای دندان‌های دائمی حفظ می‌کنند. در 99 درصد موارد دندان شیری می‌افتد و دندان دائمی جای آن را می‌گیرد در 1 درصد باقیمانده مگر به دلیل مشکلات تیروئیدی و هورمونی دندان دائمی رشد نکند. دندان شیری متناسب با دوران کودکی است و سایز کوچکی دارند، اگر دندان‌های دائمی را در دروان کودکی داشتیم علاوه بر بیشتر شدن احتمال پوسیدگی در دوران کودکی، خیلی زشت است که یک نونهال دندان‌های بزرگ داشته باشد.

به مردم توصیه می‌کنید که بهداشت و سلامت دهان و دندان را رعایت کنند یا بیشتر به ترمیم و بازسازی دندان آنها معطوف هستید؟
این دو بخش است، بهداشت و درمان که هر دو در جهان با عنوان وزارت بهداشت و وزارت درمان متولی دارند. درمان در تمام دنیا یکسان است مثلاً برای بیماری مثل دیابت در ایران همان دارویی مصرف می‌شود که در آمریکا و اروپا و حتی کشورهای آفریقایی استفاده می‌شود یعنی پروتکل درمان یکی است اما بهداشت اینطور نیست. بهداشت در ایران با آمریکا، آفریقا و اروپا با هم متفاوت است و همین باعث می‌شود که سطح بهداشت و درمان کشورها با هم فرق کند. البته وزارت بهداشت ایران در حال حاضر، بهداشت محور است برخلاف دولت احمدی‌نژاد که متاسفانه درمان محور بود که کاملاً یک رویه نادرست بود زیرا در دولت احمدی‌نژاد بودجه را از سمت بهداشت، به سمت درمان بردند.
درمان ملموس است و بهداشت ناملموس، بهداشت هزینه‌بر است اما درمان کم هزینه‌تر است. ما برای بهداشت خیلی باید هزینه کنیم، اگر در بخش درمان کار کنیم چون به چشم می‌آید مورد رضایت مردم خواهد بود و اینها سیاست‌های پوپولیستی بود که در دولت نهم و دهم به خرج داده شد و بودجه را از سمت بهداشت به سمت درمان سوق دادند، فرق ایران با اروپا و آمریکا هم همین بهداشت است و اگر بخواهیم به استانداردهای آنها برسیم باید در بخش بهداشت هزینه کنیم البته بهداشت زمان‌بر نیز هست مثلاً ایران جزو اولین کشورهایی بود که فلج اطفال را ریشه کن کرد اما در کل اگر هدف ما اعتلای سلامت جامعه باشد باید در بخش بهداشت هزینه کنیم و به سمت بهداشت برویم که البته یک بسیج همگانی می‌خواهد و با آگاهی دادن به مردم می‌توان به سمت آن رفت.

بیشترین مراجعه‌کنندگان به شما برای ویزیت دندانپزشکی چه مشکلی دارند؟
بیشترین مراجعه‌کنندگان به مطب دندانپزشکی، درد دندان ناشی از عصب است که باید عصب‌کشی شوند و این نشان می‌دهد که مردم تا بیمار نشوند به دکتر مراجعه نمی‌کنند.

نقش تغذیه در سلامت دهان و دندان‌ها چگونه است؟
تغذیه دوران جنینی و هنگام بارداری برای کودک خیلی مهم و موثر است، خیلی از خانم‌هایی که باردار هستند و خودشان تا مدتی خبر ندارند و یا اگر خبر دارند تغذیه مناسبی ندارند. میوه‌جات و غذاهای متنوع می‌تواند در شکل‌گیری دندان‌های کودک و رشد آنها تاثیر داشته باشد لذا مادران باردار باید به مشاوران تغذیه مراجعه کنند که برنامه غذایی مناسب به آنها داده شود البته علاوه بر این هیچ چیز جای شیر مادر را نمی‌گیرد.

مسواک و خمیردندان خوب چه ویژگی‌هایی دارند؟
خیلی از تبلیغاتی که از شبکه‌های تلویزیون پخش می‌شود به خصوص در زمینه مسواک و خمیردندان واقعی نیست مثلاً تبلیغ خمیردندان ضدپوسیدگی پخش می‌شود، پوسیدگی یک بیماری پیشرفته و پیچیده است، در دهان ما میلیون‌ها میکروب وجود دارد که پوسیدگی ایجاد می‌کنند و ریشه‌کن کردن آنها غیرممکن است و اگر بخواهیم این میکروب‌ها را ریشه‌کن کنیم یک میکروب قوی‌تر جای آنها را می‌گیرد البته با روش‌های پیشرفته پزشکی هم نمی‌شود پوسیدگی را ریشه‌کن کرد حالا یک خمیردندان چگونه می‌خواهد در مدت یک یا دو دقیقه پوسیدگی را از بین ببرد؟! البته برای حفظ منافع، اجازه تبلیغات و اغراق به آنها داده می‌شود تا مردم تشویق شوند که بهداشت را رعایت کنند ولی مردم گول تبلیغات را نخورند و دنبال برندها نباشند و  فقط صرف اینکه بهداشت را رعایت کنند 90 درصد در بهداشت دهان و دندان تاثیرگذار است. محصولات بهداشتی ایرانی نیز کاملاً استاندارد هستند، خودم در تمام طول عمرم هیچ‌وقت خمیردندان و مسواک خارجی استفاده نکرده‌ام و تمام محصولات بهداشتی که در منزل استفاده می‌کنیم ایرانی هستند از جمله صابون، شامپو، خمیردندان و مسواک که هیچ فرقی با محصولات خارجی ندارند و به دیگران هم توصیه می‌کنم که از محصولات ایرانی استفاده کنند.

جهت پیشگیری از بیماری‌های مختلف به خصوص بیماری‌های واگیردار چه ابتکار عملی در مطب انجام می‌دهید؟
در مطب ما دو روش برای استریل کردن وسایل داریم، یکی حرارت خشک و دیگری حرارت مرطوب. از حرارت خشک را برای وسایل فلزی استفاده می‌کنیم و از حرارت مرطوب نیز برای وسایلی که قطعه پلاستیکی دارند و اگر در معرض حرارت خشک قرار بگیرند خراب می‌شوند استفاده می‌شود همچنین از محلول‌های ضدعفونی کننده نیز برای استریل کردن وسایل هم استفاده می‌کنیم.

آیا انجام کارهای زیبایی روی دندان‌ها مثل لمینت و کامپوزیت روی سلامت دهان و دندان تاثیر دارد؟
متأسفانه عوارض بدی دارند، بعضی از فاکتورها هستند که نقش مستقیمی در زیبایی دندان دارند مثل مرتب بودن دندان که خیلی مهم است. مسأله‌ای که بسیار پرعارضه است و بیشتر مردم به مطب مراجعه می‌کنند رنگ دندان است که البته خیلی‌ها حق دارند چون رنگ دندان آنها خوب نیست اما کسانی به ما مراجعه می‌کنند که رنگ دندان خوبی دارند و دندان آنها مرتب نیز است و فقط صرف اینکه مثلاً دخترخاله‌اش دندان‌هایش برق زده است و کامپوزیت کرده به ما مراجعه می‌کنند که ما هم کامپوزیت و لمینت دندان را انجام می‌دهیم.
باید به این نکته توجه داشت که تمام درمان‌های پزشکی عارضه دارند، بدن که از حالت طبیعی خارج شود هم عارضه دارد. هیچ چیزی به حالت طبیعی و خلقت خدا نزدیک نیست علاوه بر این موارد امروزه گذاشتن نگین نیز مد شده است و روی دندان‌ها نگین نصب می‌کنند که عوارض زیادی دارند.

آسیب‌های ناشی از کار شما چه چیزهایی هستند؟
کار ما چند مشکل دارد، یکی خستگی است که هم جسمی و هم روحی است. خستگی جسمی قابل تحمل است و تقریباً به آن نیز عادت کرده‌ایم و ورزش انجام می‌دهیم اما بدتر از آن خستگی روحی است، خستگی روحی زمانی عارض می‌شود که مریض همان انتظاری را که از خدا دارد از ما نیز دارد! بیمارانی که به ما مراجعه می‌کنند انتظار دارند دندانی که من درست می‌کنم همان دندانی باشد که روز اول خلق شده است که انتظار نادرستی است و البته در توان هیچ‌کس نیست. یکی دیگر از مشکلات ما هم این است که درمان‌های پزشکی هیچ‌کدام 100 درصد موفق نیستند و بعضاً ما دندانی را که برای بیمار درست می‌کنیم بعد از چند روز خراب می‌شود و بیمار به ما مراجعه می‌کند.
مشکل دیگری که وجود دارد این است که مردم ایلام سالیان سال بخاطر مشکلات جنگ و دیگر مشکل‌ها از رعایت کردن بهداشت دور بودند که الآن آمار بیمارها خیلی زیاد است و مراجعه‌کننده زیادی داریم که معترض می‌شوند. از مشکلات دیگر ما نبود اورژانس دندانپزشکی است که اگر بیمار در هر ساعت از شبانه‌روز درد دندان یا دیگر مشکلات دندان داشت بتواند با مراجعه به اورژانس دندانپزشکی مشکل خود را برطرف کند.

آیا قیمت خدمات دندانپزشکی در کشور ما نسبت به درآمدها گران نیست؟
کلاً خدمات پزشکی و دندانپزشکی در تمام دنیا گران است، خدمات پزشکی در تمام دنیا اکثراً بیمه هستند که بیمه‌گر اول و بیمه‌گر دوم دارند البته در سراسر دنیا مثل ایران خدمات دندانپزشکی را بیمه‌ها پوشش نمی‌دهند و بصورت بیمه‌گر تکمیلی خدمات ارائه می‌دهند که هزینه خدمات دندانپزشکی نیز مانند ایران گران است البته طبق آمار، هزینه خدمات دندانپزشکی در ایران نسبت به سایر کشورها ارزان‌تر است حتی ما بیمار داریم که از سایر کشورها به ایران برای خدمات دندانپزشکی مراجعه می‌کنند مثلاً خودم بیمار از کشور فنلاند داشتم که برای یک جرم‌گیری دندان حقوق یک ماه خود را باید پرداخت می‌کرد.

برای گسترش ارائه خدمات دندانپزشکی در نقاط محروم چه پیشنهادی دارید؟
ما برای نقاط محروم هیچ مشکلی نداریم، تمام نقاط محروم و روستاها خانه بهداشت دارند و دسترسی به یک مرکز دندانپزشکی دارند، دولت هم از دانشجویان دانشکده‌های پزشکی تعهد گرفته است که پس از فارغ‌التحصیلی حتماً چند سال در مناطق محروم خدمت کنند البته برای مشکلات دندانپزشکی خود شخص بهداشت را رعایت کند کافی است که نیاز اساسی به آگاهی دارند.

وضعیت تحقیقات در رشته دندانپزشکی در ایران چگونه است؟
متأسفانه اصلاً خوب نیست، تحقیقات به خصوص در رشته‌های پزشکی هزینه‌بر است و سازمان‌ها هم حمایت نمی‌کنند حتی برای پایان‌نامه‌ها هم مشکل داریم، مسئولین نیز یک حس بدبینی به شخصی که می‌خواهد تحقیق کند دارند.

در پایان اگر صحبتی دارید، بفرمایید.
ما در یک منطقه محروم زندگی می‌کنیم، من معتقدم که تحول، درونی است چه برای انسان و چه برای فرد، کسی نمی‌تواند از خارج چیزی را متحول کند و برای تغییر، یک ملت یا یک فرد باید بخواهد که متحول شود لذا ما برای از بین بردن این محرومیت و اینکه بتوانیم پیشرفت کنیم باید تغییر را از خودمان آغاز کنیم و باید هر کسی در هر پستی که هست کارش را درست انجام دهد. ما باید به جامعه آگاهی بدهیم که وظیفه خبرنگاران هم همین است که نقش بسیار مهمی دارند و یکی از دلایلی که باعث شد غرب پیشرفت کند همین رسانه بود.

مصاحبه و انتشار: فردین حسینی